سردر باغ ملی
اگر در تهران ساکن هستید و یا به تهران سفر کرده اید بدانید این شهر دارای جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی کم نظیری می باشد که بازدید از آن ها خالی از لطف نبوده و یک تجربه به یاد ماندنی در ذهن ها باقی می گذارد. سردر باغ ملی تهران یکی از این جاذبه های گردشگری زیباست که با معماری منحصر به فردی که دارد چشم هر بیننده ای را به خود جذب می کند. این سردر از دوره ی قاجار به یادگار گذاشته شده است و در سال های 1301 تا 1304 توسط حسین علی بیک تهرانی بازسازی شده است تا این نماد معماری اصیل ایرانی به جا بماند. سردر باغ ملی در ضلع غربی موزه پست و تلگراف تهران قرار دارد و این بنا قبل از ساخته شدن برج آزادی، نماد شهر تهران به حساب می آمد.
این اثر شگرف در ورودی میدان مشق تهران ساخته شده است. میدان مشق یکی از بزرگترین میدان های تهران بوده است که دارای طول و عرض 400 متری است. این میدان در دوره ی فتحعلی شاه قاجار بنا شد و در دوره ناصرالدین شاه قاجار تجدید و توسعه پیدا کرد. از این میدان جهت امور نظامی استفاده می شد، به این صورت که سرباز خانه مرکزی داخل آن قرار داشت و نظامیان، نظام می کردند. این بنا به عنوان ورودی میدان مشق بوده است و جهت عبور و مرور نظامیان استفاده می شده است. پس از ساختن این دروازه، طرحی بر پایی نخستین باغ همگانی تهران در میدان مشق کلید خورد و این باغ به نام باغ ملی پیاده سازی و نامگذاری شد.
از این رو این سردر هم از سردر میدان مشق به سردر باغ ملی تغییر نام داد. در آن زمان که برج آزادی بنا نشده شده بود، جلوه ی زیبای شهر را این سردر به عهده داشت و به علت زیبایی بالایی که داشت و دارد این مسئولیت را به خوبی و به نحو احسنت انجام داد. سردر باغ ملی تهران یکی از زیباترین بنا های این شهر است و باید در حفظ و نگهداری آن به خوبی کوشید تا هنر اصیل ایرانی پایدار بماند.
ویژگی های سردر باغ ملی
سردر باغ ملی دارای یک گذرگاه بزرگ در میان و دو پیاده رو در طرفین می باشد. نمای خارجی این سردر با اشعار ندیم الملک و نقوشی زیبا همچون نقوش کاشی کاری شده که طرح های مختلف روی این کاشی ها روایت گر داستان ها و روایت هایی شنیدنی هستند. در نمای داخلی این سر در هم نقاشی هایی با مفهوم هستند که روایت گر داستان های صحنه تسخیر تهران در سال 1299 در نزدیکی دروازه های تهران و همچنین تصویر و طراحی کامل از سربازان لژیون قزاق و نقوش فرشته پیروزی و دیگر نقوش که باعث زیبایی هر چه تمام تر این سردر شده است. هر سه درب این عمارت دارای دروازه های چدنی هستند که توسط استاد ماهر، استاد محمد علی کرمانی در قورخانه های تهران ساخته شده است.
این درب ها که دارای وزنی بالای چند تن می باشد به روش ریخته گری در قورخانه ها ساخته می شدند. برای تزیین این درب ها از نقش و نگار های اژدها و یا نقش پرنده خیالی معروف به هما استفاده می کردند. معماری این درب ها به این گونه است که حتی امروزه باعث تعجب مهندسان شده است. این اثر تاریخی و شگرف در اردیبهشت ماه سال 1376 با شماره 1968 به ثبت آثار ملی در آمد.
معماری سردر باغ ملی
طراح ساخت این اثر زیبا استاد جعفر خان معمار کاشانی بوده است. در ساخت سردر باغ ملی معماران دیگری هم به یاری استاد کاشانی پرداختند. سفت کاری این بنا توسط استاد اسماعیلی شکل گرفت و ستون های این عمارت به دست استاد کریم منیژه بنا گذاشته شد و کاشی های زیبای سردر باغ ملی تهران هم به دست هنرمند استاد خاک نگار مقدم ساخته شده است. سردر باغ ملی تهران از معماری اصیل ایرانی و همچنین اروپایی که از کلاه فرنگی آن معلوم است، پشتیبانی می کند. در این سردر نقوش اصیل ایرانی زیبایی خاصی داده است که چشم و نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند و نمایانگر هنر اصیل استادان ایرانی است. هر کدام از این عمارت ها و بنا های تاریخی همانند سردر باغ ملی نشانگر اصالت هنر ایرانی می باشد و این هنر را به تمامی جهانیان با وجود این بنا ها می توان ثابت کرد.
معماران و هنرمندان ایرانی کم نظیر ترین هنرمندان جهان بودند و هستند و یادشان با وجود این عمارت ها زنده می ماند.