متخصص جراحی مغز و اعصاب
تاریخچه
شواهد موجود در کتب تاریخی و گزارشات مورخان، حاکی از آن است که از قرن ها پیش جراحی مغز و اعصاب در میان مردم جهان رواج داشته است و اشیا و بقایای تاریخی به جا مانده از گذشتگان اثباتی بر این مدعاست. بر اساس شواهد در گذشته با استفاده از ابزار های سنگی و مخصوصی، جراحی هایی بر روی مغز و جمجمه بیماران صورت می گرفته است. در ایران نیز شواهد حاکی از آن است که مردم علم دوست ایرانی از گذشته به دنبال راه های درمان جدید و کشف علت بیماری ها بوده اند. کشف جمجمه های زیادی در حین جستجو و کاوش در شهر سوخته زابل توسط باستان شناسان، نشان می دهد جراحی مغز و اعصاب در ایران به حدود پنج هزار سال پیش برمی گردد. دانشمندانی همچون ابن سینا علت برخی از بیماری های بسیار شایع جراحی مغز و اعصاب را به خوبی توضیح داده اند و حتی تا کنون نیز چیزی بر این اطلاعات اضافه نشده است.
در ایران امروز، بنیانگذاران رشته تخصصی جراحی مغز و اعصاب در سال 1330 ، پروفسور ابراهیم سمیعی و پروفسور نصرت الله عاملی بودند. این رشته ابتدا در دانشگاه تهران و کمی بعد به طور محدود در دانشگاه های بزرگ ایران همچون تبریز، شیراز، مشهد و اصفهان به رشته های پزشکی موجود، اضافه گردید.
متخصص جراحی مغز و اعصاب یا نوروسرجن چه کسی است؟
در کشور ایران دانشجویان پزشکی پس از گذراندن دوره هفت ساله پزشکی عمومی، در آزمون تخصصی شرکت می کنند و در صورتی که در رشته جراحی مغز و اعصاب پذیرفته شوند، وارد دوره دستیاری خود می شوند. گذراندن این دوره در مراکز و بیمارستان ها معمولا پنج تا شش سال به طول می انجامد. در دوران دستیاری، آموزش های لازم در زمینه علوم پایه و روش های جراحی و درمان بیماری های مغز و اعصاب به دانشجویان پزشکی داده می شود.
بعد از گذراندن این دوره، آزمون جامع این رشته که به آن آزمون بورد نیز می گویند، برگزار می گردد. این آزمون شامل دو مرحله است، کسانی که تنها در مرحله اول موفق باشند می توانند اجازه کار در مراکز و بیمارستان های دولتی و خصوصی را علاوه بر گواهینامه تخصصی خود، کسب می کنند و کسانی که در مرحله دوم آزمون بورد موفق شوند، متخصصانی هستند که علاوه بر اجازه اشتغال در مراکز و بیمارستان های خصوصی و دولتی، می توانند در مراکز دانشگاهی نیز به تدریس دروس و دوره ها بپردازند.
کار متخصص جراحی مغز و اعصاب چیست؟
شاید برخی از افراد تصور کنند که کار متخصص جراحی مغز و اعصاب تنها به درمان مشکلات و بیماری های مغزی محدود می شود، اما حقیقت چیز دیگری است. در واقع متخصص جراحی مغز و اعصاب بیماری های مربوط به مغز، ستون فقرات و سیستم عصبی بدن را با استفاده از روش های جراحی، درمان می کند. دستگاه عصبی انسان شامل دو بخش است، بخش اول دستگاه عصبی مرکزی است که شامل مغز و نخاع می باشد و بخش دوم دستگاه عصبی محیطی است و رشته های عصبی در سراسر بدن منشعب شده اند و سبب ارتباط سایر نقاط بدن با مغز و نخاع می شوند. با این تعاریف، به اهمیت کار متخصصان جراحی مغز و اعصاب پی می بریم.
بیماری هایی که توسط متخصص جراحی مغز و اعصاب درمان می شود:
- آسیب های سر، مانند شکستگی جمجمه و خونریزی درون مغزی و …
- آسیب های مربوط به دستگاه عصبی محیطی
- معالجه تومور های مغزی و جراحی آن ها
- سکته های مغزی و نخاعی
- جراحی های مربوط به انحراف ستون فقرات، دیسک کمر، درمان مشکلات مادرزادی در ناحیه مغز و نخاع
- و …
